Bệnh héo vàng lá chuối doạ dọa Việt Nam

Chuyên gia Viện Nghiên cứu Rau quả kiểm tra một vườn chuối tiêu bị nhiễm bệnh héo vàng tại thị xã Lâm Thao (Phú Thọ) hồi cuối năm 2019. Ảnh: FAVRI.

Đây là bệnh đã hủy hoại nguy hiểm tạo ra chuối trên nhân loại. cho nên, việc nghiên cứu, tạo ra giống chuối kháng bệnh, đi đôi sở hữu đảm bảo nguồn giống sạch bệnh là giải pháp hiệu quả và cấp bách nhất cần sớm bắt tay triển khai nhằm bảo đảm cho mặt hàng cây ăn quả đang mang đầy đủ dư địa phát hành này của nước ta.

biện pháp tình thế: Luân canh chuối tây - chuôi tiêu

Theo PGS.TS Nguyễn Quốc Hùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả (FAVRI, thuộc Viện khoa học Nông nghiệp Việt Nam): Việt Nam được xem là trọng điểm nguồn gene cây chuối, sở hữu sự xuất hiện của đủ cả đại diện 8 nhóm giống chuối trồng ăn được.

bên cạnh phục vụ nội tiêu, chuối còn mang vị trí khác biệt trong xuất khẩu và đã sinh ra vùng hàng hóa tại những tỉnh giấc ĐBSH, Trung du miền núi phía Bắc, những thức giấc Tây nguyên, Đông Nam bộ, ĐBSCL... tuy vậy, phát triển chuối ở nước ta đang chạm chán thử thách phệ có bệnh héo vàng (còn gọi là bệnh héo rũ Panama hay bệnh Panama).

Trước đây, các nghiên cứu tại những tỉnh trồng chuối trọng tâm ở phía Bắc như Hà Nội, Hưng im, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế... cộng như phổ thông tỉnh phía Nam đã xác định nấm gây bệnh vàng lá trên chuối ở nước ta thuộc chủng một, bình thường gây hại trên cây chuối tây trên cả nước, chưa phát sinh ra bệnh vàng lá trên chuối tiêu.

bên cạnh đó trong các năm gần đây, mặc dầu chưa mang kết quả thăm dò chi tiết nhưng qua dò hỏi của Viện Nghiên cứu Rau quả, cho thấy bệnh héo vàng đang lan tràn ở phổ thông vùng sản xuất chuối tiêu. Bệnh héo vàng trên chuối tiêu ở Việt Nam được xác định là bởi vì nấm Fusarium oxysporum f. sp. Cubense chủng 4 nhiệt đới (TR4). Thực trạng này cần đa dạng giải pháp cần kíp để tạo ra chuối vững bền ở nước ta.

bởi thế, trong phạm vi đề tài nghiên cứu tuyển chọn giống và hoàn thiện quy trình công nghệ thâm canh 1 số cây ăn quả chủ lực tại phía Bắc giai đoạn 2017 - 2021 (trong ấy mang cây chuối), thời gian qua, Viện Nghiên cứu Rau quả đã khai triển xây dựng các mô phỏng thí nghiệm gói khoa học thâm canh tổng hợp trên cây chuối tại 1 số tỉnh giấc miền núi phía Bắc, trong đó khác lạ là hoạt động nghiên cứu giải pháp khoa học phòng trừ bệnh héo vàng hại chuối (Fusarium Oxysporum), khác biệt là việc gây hại trên chuối tiêu.

Theo đấy, những nghiên cứu mới nhất của Viện Nghiên cứu Rau quả cho thấy: Nấm Foc chủng 1 chỉ hại trên chuối tây, cho nên những nơi chỉ bị bệnh héo vàng trên chuối tây hoàn toàn mang thể thay thể bằng chuối tiêu.

Hình như đấy, nấm Foc chủng 4 lại hại rất dữ dội trên cây chuối tiêu, nhưng mà biểu lộ mờ nhạt trên chuối tây. cho nên trên đất trồng chuối tiêu bị héo vàng nặng, chuối tây vẫn sở hữu thể đạt hiệu quả trong thời gian đầu.

Đây là hạ tầng khoa học để giảng giải hiện tượng biến đổi trong khoảng chuối tiêu bị héo vàng sang trồng chuối tây vẫn cho hiệu quả vài vụ ở 1 số địa phương. đồng thời, cũng cho thấy việc quản lý bệnh héo vàng sở hữu thể ứng dụng biện pháp luân canh giữa đội ngũ chuối tiêu và chuối tây.

chi tiết, vùng nào bệnh héo vàng chỉ xuất hiện trên chuối tây thì có thể luân canh mang chuối tiêu. Trong vụ đầu, chuối tây vẫn sở hữu thể đạt hiệu quả trên đất chuối tiêu bị bệnh héo vàng.

 

các nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Rau quả thời gian qua cho thấy, những biện pháp xử lý đất, sử dụng chế phẩm sinh vật học và 1 số thuốc hóa học đều với kĩ năng tránh bệnh héo vàng.

1 số giải pháp xử lý với hiệu quả phòng bệnh héo vàng với hiệu quả cao như: Đốt trấu hun đất ở vị trí gốc chuối bị bệnh và xử lý ngập nước 3 tháng; xử lý dung dịch nấm Trichoderma và dung dịch tỏi nghiền có tác dụng hạn chế bệnh héo vàng, trong ấy xử lý dung dịch Trichoderma cho hiệu quả cao hơn.

Bên cạnh đó, một số thuốc khác mang kĩ năng giảm thiểu bệnh héo vàng gây hại trên chuối là Benzimidazole (Benomyl), Hosavil (Hexaconazole)...

Cần sớm nghiên cứu giống chuối kháng bệnh

những năm cách đây không lâu, bệnh héo vàng vì nấm Fusarium oxysporum càng ngày càng nảy sinh và gây hại nặng nằn nì tại phổ quát giang sơn, vùng bờ cõi phát triển chuối to như Australia, Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Đài Loan... và hiện đang có nguy cơ lây lan rộng ra rộng rãi nước nhà Đông Nam Á.

Tại Việt Nam, may mắn là bây giờ bệnh chưa phát sinh trên diện rộng và chưa gây hại nặng, nhưng mới chỉ xảy ra tản mát. dù rằng vậy vừa mới đây tại phía Nam, bệnh cũng đã phát sinh gây hại tổng thể trên chuối tiêu già tại một số địa phương ở vùng Đông Nam bộ.



Cần sớm nghiên cứu giống chuối với khả năng kháng bệnh héo vàng lá, sạch sẽ bệnh để chủ động nguồn giống trong nước. Ảnh: TL.

bàn thảo có NNVN, PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam cho rằng, giả dụ ko có giải pháp để chủ động phòng chống căn bệnh nguy khốn này, sở hữu thể tác động, thiệt hại rất to tới sản xuất chuối tại nước ta.

khác lạ, đây là cây ăn quả nhưng Việt Nam có phổ quát lợi thế, đang phát triển mạnh và thú vị nhiều doanh nghiệp chế biến cũng như xuất khẩu, có về giá trị kinh tế cao...

cho tới hiện tại, việc dùng thuốc hóa học và biện pháp sinh học vẫn chưa đem đến công dụng đích thực đối có bệnh héo vàng lá.

vì vậy, biện pháp đưa vào phát hành các giống chuối nuôi cấy mô sạch bệnh, đặc biệt là nghiên cứu các giống chuối mang tài năng kháng bệnh héo vàng lá vẫn là hướng bền vững, hiệu quả nhất.

có hệ thống những viện nghiên cứu với trình độ cao, cũng như phục vụ cho ngành sản xuất, xuất khẩu, chế biến chuối, hiện Đài Loan cũng đã nghiên cứu và đưa ra tạo ra thành công một số giống chuối có kĩ năng chống chịu (mức độ tương đối) có bệnh héo vàng lá.

ngoại giả, họ chỉ cung ứng cho Việt Nam các giống chuối có kỹ năng chống chịu kém hơn, những giống chống chịu rẻ thuộc về bạn dạng quyền riêng của họ.

hiện nay, như được biết thì ngay cả tập đoàn phát triển và xuất khẩu chuối lớn như Dole vẫn đang phải dựa vào vào nguồn giống chuối chống chịu với bệnh héo vàng lá của Đài Loan. Chính thành thử thời kì tới, Bộ NN-PTNT cần sớm giao nhiệm vụ cho các tổ chức khoa học trong việc nghiên cứu những giống chuối với tài năng kháng được bệnh héo vàng lá nhằm chủ động nguồn giống sạch bệnh, phát hành mặt hàng chuối theo hướng hàng hóa lớn, gắn mang chế biến, xuất khẩu một phương pháp vững bền, giá trị tăng thêm...

 

 

Trước mắt, để đề phòng nguy cơ lây lan bệnh héo vàng lá, chúng tôi khuyến cáo nông dân, những HTX, đơn vị trồng chuối cần triệt để tuân thủ một số lưu ý: 1 là phải sản xuất bằng nguồn giống bảo đảm sạch bệnh; nhì là thực hiện nghiêm giải pháp phòng bệnh như thực hiện khử trùng đối với người lúc ra vào trang trại chuối; tránh những hoạt động thăm vườn chuối...

lúc đã phát hiện vườn chuối bị nhiễm bệnh, phải sở hữu biện pháp rào vườn, không để người ra vào vườn chuối bị bệnh nhằm hạn chế nguy cơ lây lan bệnh đi nơi khác, sau đấy tiến hành các giải pháp xử lí theo chỉ dẫn của cơ quan bảo kê thực vật, cơ quan khoa học với tác dụng, uy tín.
(PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam)